Chaber bławatek zalicza się do roślin, które ze względu na liczne właściwości lecznicze, są stosowane w medycynie ludowej już od setek lat. Powszechnie występujący bławatek często stanowi także składnik kosmetyków.
Chaber bławatek (Centaurea cyanus L.) należy do roślin zielnych z rodzin astrowatych. Rośnie w Europie i na Syberii Zachodniej. Ma intensywnie niebieskie kwiaty i długie łodygi, osiągające wysokość nawet do 80 cm. Ta niepozorna roślina cechuje się szeregiem cennych właściwości leczniczych i kosmetycznych.
Swoje cenne właściwości chaber bławatek zawdzięcza obecności flawonoidów, które są silnymi antyoksydantami, wykazującymi działanie moczopędne, przeciwzapalne, uszczelniające na naczynia krwionośne i spazmolityczne. W bławatku możemy również znaleźć kwasy organiczne o właściwościach antybakteryjnych, żółciopędnych oraz stymulujących produkcję soku żołądkowego i śliny. Kolejną wartościową substancją są garbniki roślinne, które charakteryzują się działaniem ściągającym, przeciwutleniającym, przeciwzapalnym i przeciwkrwotocznym. Bławatek zawiera także mangan, składnik niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
Chaber bławatek stosuje się w leczeniu zapalenia dróg moczowych, a pomocniczo również przy chorobach nerek i kamicy nerkowej. Ze względu na łagodne działanie żółciopędne roślina może być stosowana wspomagająco w chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Ponadto pomaga wyregulować przemianę materii.
Bławatek dobrze sprawdza się nie tylko podczas stosowania wewnętrznego, lecz także zewnętrznego w przypadku problemów skórnych. Radzi sobie z trądzikiem, łojotokowym zapaleniem skóry, łupieżem i infekcjami grzybiczymi. Wspomaga gojenie ran i owrzodzeń, a także leczenie zapalenia błon śluzowych jamy ustnej i gardła, zmniejszając stan zapalny i zwalczając bakterie. Z jednej strony bławatek wykazuje działanie antybakteryjne i przeciwzapalne w przypadku cery trądzikowej i tłustej, a z drugiej – obkurcza i wzmacnia naczynka krwionośne skóry naczynkowej.
Kwiaty bławatka można samodzielnie zbierać od maja do sierpnia i suszyć tylko płatki, bez kielicha. W aptekach i sklepach zielarskich znajdziemy gotowe ususzone kwiaty. Dla niektórych najwygodniejsze bywa picie bławatkowej herbaty w torebkach.
Wykorzystując ususzone płatki bławatka, da się przeprowadzić wiele zabiegów pielęgnacyjnych i leczniczych. Ciepła kąpiel z dodatkiem świeżych bądź suszonych płatków łagodzi podrażnioną skórę oraz sztywność stawów i mięśni. Popularnym sposobem na podrażnione spojówki jest ciepły kompres. Chaber ukoi także przemęczone oczy, na przykład po wielu godzinach pracy przed komputerem, i wspomoże leczenie zapalenia spojówek.
Z chabru bławatka warto także samodzielnie zrobić tonik, który nada się do przemywania cery naczynkowej, tłustej i problematycznej. Aby przygotować napar do przemywania skóry, wystarczy zalać szklanką wrzątku pięć łyżek suszonych płatków bławatka. Następnie należy zaparzać napar przez 15 minut, odcedzić i ostudzić. Tonik stosujemy dwa razy dziennie i przechowujemy w lodówce maksymalnie dwa tygodnie. Regularne przemywanie skóry tonikiem z bławatka pomoże rozjaśnić przebarwienia, nawilżyć naskórek, wzmocnić naczynia krwionośne i zmniejszyć opuchliznę.
Zdj. główne: PublicDomainPictures/pixabay.com
